Waarom vertrouwen essentieel is voor elk high performing team
Wanneer ik op adem ben gekomen van een vergeefse tackle-back kijk ik om me heen. Links van me slaat iemand z’n stick op de grond. Voor me schelden twee jongens elkaar de huid vol. Mijn blik vangt die van onze aanvoerder. Zijn ogen spreken boekdelen; daar gáán we weer.
We waren net 2-4 achter gekomen. In het hockey geen onoverbrugbare stand, maar toch voelde de wedstrijd als verloren aan. En het tafereel dat ik voor me zag bevestigde dat gevoel. Dit was geen team dat de boel om zou draaien.
De wedstrijd ontwikkelde zich precies zoals wel meer wedstrijden zich hadden ontwikkeld dat seizoen. Op het moment dat we het lastig kregen vielen we als groep uiteen en lieten we elkaar in de steek. Vrijwel iedereen was medeplichtig. De een door alles zelf op te willen lossen, de ander door zich te verstoppen. De toon naar elkaar werd steeds destructiever.
Wat een schril contrast met het team van een aantal jaar eerder. Wanneer we een tegenslag kregen te verduren maakte dit juist een felle, positieve energie los. Een bepaalde cohesie. De vastberadenheid dat we dicht bij elkaar zouden blijven, wat er ook gebeurde. Een gevoel dat zich in de vorm van positieve coaching en enorme werklust als gedrag uitte op het veld. En hoewel we individueel minder kwaliteit hadden in het team, wisten we dat jaar bovengemiddeld vaak achterstanden om te draaien. Gek toch?
Tenminste, dat dacht ik. Want toen ik er bij stil stond realiseerde ik me ineens hoeveel tijd en energie we dat jaar in elkaar hadden gestoken. Ik herinnerde me persoonlijke gesprekken, uitjes, oefeningen en teambuildingactiviteiten; ik herinnerde me een gevoel van vertrouwen.
Deze situatie was een van de vele die me deed beseffen en begrijpen dat succes niet alleen draait om individuele prestaties; het gaat om het collectieve vertrouwen en de kameraadschap in een team. Vertrouwen vormt de basis waarop teams hun strategieën kunnen bouwen, acties kunnen uitvoeren en indrukwekkende prestaties kunnen bereiken. In deze laatste blog gaan we dieper in op de essentie van vertrouwen binnen teams en de gevolgen wanneer dit vitale element ontbreekt, zowel bij professionele bedrijfsteams als sportteams.
1) Toegevoegde waarde
Stel je voor: een team dat elkaar volledig vertrouwt, constructieve conflicten met finesse aangaat en direct en eerlijk communiceert. Dit is niet zomaar een droomscenario; het is de winnende formule voor elk team dat nieuwe hoogten wil bereiken.
Wanneer teamleden zich veilig genoeg voelen om verschillende meningen te uiten, de status quo uit te dagen en de discussie met elkaar aan durven te gaan, ontketenen ze een golf van begrip, creativiteit en probleemoplossend vermogen. Zie het als een zomerse regenbui: in eerste instantie kijken we er misschien tegenop, maar zodra het gebeurt, is het verfrissend en bevordert de groei om ons heen.
2) Hoe het te implementeren en voorwaarden voor succes
Ik hoor je al denken – ‘maar er zijn lagen in dit vertrouwenselement.’ Klopt! Laten we ze snel uitpakken:
Fundamenteel:
Dit is het meest basale niveau van vertrouwen – kunnen vertrouwen op je teamleden puur gericht op werkafspraken en teaminspanningen.
Gevestigd:
Een laag verder ga je geloven dat alle teamleden het beste met elkaar voor hebben en met integriteit handelen.
Kwetsbaar:
Het meest gevorderde niveau van vertrouwen is weten dat je daadwerkelijk op elkaar kunt rekenen, dat je kwetsbaar kunt zijn over zowel professionele als persoonlijke zaken.
Je kunt deze lagen zien als bouwstenen. Wanneer je de derde bouwsteen – kwetsbaar – hebt bereikt, heb je het ultieme niveau van vertrouwen bereikt. De grote vraag: hoe kom je daar? We hebben een aantal voorwaarden voor succes gedefinieerd:
Geef het goede voorbeeld:
Of we het nu willen toegeven of niet, we worden heel gemakkelijk beïnvloed door de houding en gedragingen van onze collega's, teamleiders, coaches of managers. Laat me je snel terugbrengen naar een beslissende play-offwedstrijd van mij, waar de spanning voelbaar was. Tijdens de voorbespreking, zichtbaar nerveus net als wij allemaal, rende onze coach plotseling naar het toilet. Bij terugkomst toonde hij speels 'poep' op zijn handen – een hilarische act die zijn zenuwen erkende. Het brak de spanning, en toonde aan dat kwetsbaarheid acceptabel is. Dit moment verlichtte niet alleen de sfeer, maar zette ook de toon van eerlijkheid en kameraadschap. Het moedigde ons allemaal aan om onze angsten openlijk te erkennen, wat een dieper vertrouwen binnen het team bevorderde.
Betrouwbaarheid:
Betrouwbaarheid in teams is nauw verbonden met het principe van "doen wat je zegt en zeggen wat je doet.” Denk aan de tactische voorbespreking van een sportteam waar een spelplan en opstelling worden vastgesteld. Vasthouden aan deze beslissingen tijdens de wedstrijd is cruciaal; het garandeert dat iedereen zijn verplichtingen nakomt, waardoor de teamcohesie en prestaties worden versterkt. Net zoals in de sport, houdt betrouwbaarheid in teams in dat afspraken worden nagekomen en beloften worden nageleefd, wat een cultuur van vertrouwen versterkt.
Investeer in persoonlijke relaties:
Investeren in persoonlijke relaties binnen een team is als brandstof toevoegen aan de teamwerk-motor – het zorgt ervoor dat alles soepel en efficiënt verloopt. Stel je voor dat je teamvergaderingen begint met een informele check-in waarbij leden persoonlijke updates of anekdotes delen voordat ze werkgerelateerde discussies aangaan. Bespreken van weekendplannen of het delen van grappige of mooie verhalen creëert een ontspannen sfeer en bevordert een gevoel van kameraadschap. Deze persoonlijke interacties leggen een solide basis van vertrouwen en wederzijds respect, waardoor het voor teamleden gemakkelijker wordt om samen te werken, openlijk te communiceren en elkaar zowel persoonlijk als professioneel te ondersteunen.
Constructief conflict en vertrouwen zijn nauw met elkaar verbonden als een soort Yin-Yang relatie. In de vorige blogs hebben we de voordelen van constructieve conflicten en open communicatie verkend, beide essentiële componenten voor het opbouwen van vertrouwen binnen teams. Het creëren van een veilige omgeving moedigt teamleden aan om hun gedachten en feedback openlijk te uiten, of deze nu positief of constructief is. Bij het integreren van deze principes in teamdynamiek is het cruciaal om aandachtig te zijn. Moedig constructieve gesprekken aan en zorg ervoor dat elke teamlid een stem heeft in discussies. Het kan helpen om specifieke rollen toe te wijzen tijdens vergaderingen om een balans van standpunten te garanderen en constructieve conflicten te bevorderen. Als het constructief conflict goed uitgevoerd wordt, kan het vertrouwen binnen het team verder groeien.
Deze stappen bevorderen teamcohesie en vertrouwen, waardoor de samenwerking binnen het team wordt verbeterd. Als Transformatie Team bij IG&H helpen we bedrijfsteams om hun niveau van vertrouwen te beoordelen en te begrijpen, en faciliteren we het proces van het opbouwen van vertrouwenslagen. Hierdoor helpen we teams om de essentiële basis te creëren om te kunnen excelleren.
We zijn ons er allemaal van bewust dat vertrouwen niet van de ene op de andere dag wordt opgebouwd – het is een reis. Reflecteer eens op je eigen teamdynamiek: Hoe bouwt en onderhoudt jouw team vertrouwen? Wat is een vertrouwensopbouwende activiteit die je vandaag nog met je team kunt implementeren? Deel je verhalen en laten we de vertrouwensreis voortzetten!
Auteurs:
Chayenne Heide
Daan 't Gilde
Niels Neering
Wil je high performing teams bouwen? Neem contact op:
Peter Hardy
Director Transformation
T: +31650929204