Utrecht, Februari 14, 2024 - De plotselinge rentestijging van medio 2022 was een schok voor de hypotheekmarkt. Toch is dit geen echte game changer gebleken. Twee jaar later is het hypotheekvolume namelijk bijna terug op het recordniveau van voor die plotselinge stijging. Particulieren zijn gewend geraakt aan een hogere hypotheekrente en de algehele loonstijgingen hebben de koopwoede weer aangewakkerd.
Hypotheekvolume terug op recordniveau met minder afgesloten hypotheken
De hypotheekmarkt heeft zich razendsnel hersteld na de schok van medio 2022. Er werden in het vierde kwartaal vorig jaar 23,3% meer hypotheken afgesloten dan het jaar ervoor. Dit was goed voor €42,7 miljard aan afgesloten hypotheken en is 16,4% meer dan in Q3 en 34,4% meer dan in dezelfde periode een jaar eerder.
In de afgelopen tien jaar zijn er maar twee kwartalen geweest (Q4 '21 en Q2 '22) waarin het totale hypotheekvolume hoger lag dan eind 2024. Die stijging is grotendeels toe te schrijven aan de toegenomen leencapaciteit. Kopers lenen meer en dat resulteert in een hoger bedrag per hypotheek. Het aantal afgesloten hypotheken (112.000) in Q4 2024 is nog niet terug op het niveau van het hoogtepunt medio 2022 (136.000).
De totale hypotheekomzet komt uit op €139 miljard in 2024. Dit is een toename van 30% ten opzichte van 2023 en is illustratief voor de ontwikkelingen in de markt.
Starter verliest potentieel ten opzichte van doorstromer
De gemiddelde hypotheeksom stijgt nog steeds, maar dat geldt niet meer voor starters. Hun gemiddelde hypotheek bleef in omvang gelijk (€390.000) aan die van een kwartaal eerder. De hypotheken van doorstromers namen nog wel toe. Zij leenden gemiddeld 2,6% meer dan een kwartaal eerder en kwamen uit op een gemiddelde hypotheek van €545.162. Dit is een record en duidt op een kleine achteruitgang in de positie van starters ten opzichte van doorstromers.
Toch wisten meer starters hun weg naar de woningmarkt te vinden; in Q4 werden 28.836 startershypotheken afgesloten, dat zijn er ruim 3.000 meer dan in Q3 en 5.200 meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Een verklaring is dat veel particuliere woningbeleggers in 2024 hun beleggingswoning verkochten vanwege strengere verhuurregels. Dat zijn vaak woningen in het lagere prijssegment die juist interessant zijn voor koopstarters.
Banken leveren marktaandeel in
Het marktaandeel van de banken daalde het afgelopen kwartaal stevig van 59,4% naar 55,7% van de hypotheekmarkt. De grootbanken Rabobank, ING en ABN AMRO doken met hun gezamenlijke marktaandeel weer onder de 50% en komen uit op 47,9%. De regiepartijen moeten ook iets inleveren, van 17,2% naar 16,6% marktaandeel. Het aandeel van verzekeraars en buitenlandse geldverstrekkers op de Nederlandse hypotheekmarkt bleef nagenoeg stabiel. De winst zit bij de niet-traditionele geldverstrekkers: van 5,5% in Q3 naar 9,6% in Q4. In die categorie vallen bijvoorbeeld familiehypotheken, beleggingsmaatschappijen of stimuleringsfondsen.
De niet-traditionele verstrekkers hebben hun opmars vooral te danken aan de bij- en oversluiters. Bijna een derde (31,6%) van hun hypotheken werd daar afgesloten, 12 procentpunt meer dan een kwartaal eerder. Het zijn vrijwel alleen de banken die dat marktaandeel aan hen afstaan. Hun aandeel onder bij- en oversluiters zakte terug van 49,8% naar 39,2%.
Van de afzonderlijke labels verliezen ING en ABN AMRO het grootste marktaandeel: allebei 1 procentpunt ten opzichte van vorig kwartaal. De partij met de grootste winst is Munt Hypotheken (+0,1%). Rabobank-dochter Vista en Lloyds Bank behaalden respectievelijk 0,7 en 0,6 procentpunt winst.
Wij wensen je veel leesplezier en nodigen je uit om te reageren!
Met vriendelijke groet,
Nathan Burgers
Managing Director Financial Services
T: +31650274577
Auteurs & data-analyse IG&H Hypotheekupdate:
Pim van Keeken
Annelies van Putten
Wouter Stomphorst